Poleski Park Narodowy - park narodowy utworzony pierwszego maja 1990 roku na terenie Polesia. Leży we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim, 35 km na północny-zachód od Chełma i 43 km na północny-wschód od Lublina. Park zajmuje obszar o powierzchni 97,6 km², co pośród innych krajowych parków jest wielkością średnią. Co roku PPN odwiedza około 50 tysięcy turystów, co plasuje go w gronie najmniej zwiedzanych parków narodowych w Polsce.
Charakterystyka
Historia
Początki pomysłów utworzenia parku narodowego na terenie Polesia, to czasy przedwojenne, kiedy to tymi terenami zainteresował się profesor Władysław Szafer. Zakładał on ochronę unikatowych terenów wodno-torfowiskowych i niektórych terenów leśnych czy łąkowych. Kolejna koncepcja utworzenia takiego parku powstała w 1954 i należała do profesora Tadeusza Wilgata.
Ostatecznie temat został porzucony, a w latach 70. XX wieku na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim rozpoczęto wydobycie węgla kamiennego w ramach Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Działacze ruchów ochrony przyrody czynili starania, by ocalić chociaż najcenniejsze obiekty przyrodnicze. Nie udało się uchronić przed melioracją, osuszeniem i zamienieniem na użytki zielone rozległego kompleksu Krowiego Bagna, jednakże z inicjatywy prof. Fijałkowskiego udało się doprowadzić do powstania na terenie dzisiejszego parku czterech rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 1784,98 ha.
W 1987 do Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych trafił wniosek w sprawie utworzenia parku. Sprzyjająca sytuacja, jaka powstała po rozmowach Okrągłego Stołu, doprowadziła do tego, że na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 1 maja 1990 na powierzchni 4813,35 ha utworzony został Poleski Park Narodowy. W 1994 r. park powiększono do obecnie istniejącego obszaru, a później utworzono wokół niego strefę ochronną.
Klimat
Pomimo swojej lokalizacji na terenie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, klimat parku można uznać za kontynentalny. Występują tu długie lata i zimy, a wiosna i jesień jest krótka, często przejściowa. Przeciętna roczna ilość opadów tylko nieznacznie przeważa nad silnym parowaniem, co powoduje, że region jest upośledzony pod względem możliwości odnawiania zasobów wody. W ciągu roku przeważają masy powietrza polarno-morskiego, napływającego z północy. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,5°C, co jest mocno zbliżone do średniej temperatury dla całej Polski. Warto zaznaczyć, że występują tu duże amplitudy temperatur rocznych (czyli duże wahania pomiędzy wartościami najniższymi, a najwyższymi).
Dojazd
Samolotem
W okolicy parku nie ma żadnych portów lotniczych. Najbliższy położony jest w Świdniku pod Lublinem (Port Lotniczy im. Jana III Sobieskiego), około 36 km na południowy-zachód od wioski Stare Załucze, a drugi zlokalizowany jest na terenie Białorusi, w Brześciu (Port Lotniczy Brest) i leży on około 170 km od parku.
Samochodem
Sieć drogową w okolicy parku stanowi kilka dróg, m.in. prowadząca na wschodzie droga krajowa 82, łącząca Lublin z Włodawą. Oprócz tego z północnego-zachodu do parku prowadzi DW 819, a od południa DW 820.
Ośrodki muzealne
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny w Starym Załuczu
Ośrodek Dydaktyczno-Administracyjny w Urszulinie
Ścieżki przyrodnicze
Ścieżka „Dąb Dominik” - długość ok. 4 km, początek koło wsi Łomnica, na polu biwakowym. Ścieżka w części prowadzącej po torfowiskach wyposażona jest w kładkę i platformy widokowe. Część kładki prowadzącej nad brzeg jeziora przystosowana jest do zwiedzania przez niepełnosprawnych. Ścieżka prowadzi początkowo przez różne typy lasów: grąd niski, grąd typowy, ols. W dalszej części prezentowane są: jezioro, torfowiska, bór bagienny i torfianki. W roku 1998 wyznaczono dodatkowy odcinek ścieżki skracający jej przebieg. Dodany fragment prowadzi przez brzezinę bagienną. Skrócona trasa jest często wybierana przez grupy zorganizowane.
Ścieżka „Jezioro Długie” - długość - około 1,5 km. Początek przy zadaszeniu turystycznym nad kanałem „Doprowadzalnik Bogdanka - Wola Wereszczyńska”. Ścieżka wyposażona jest w kładkę, platformy widokowe oraz zadaszone miejsca do wypoczynku. Pokazuje lasy grądy, olsy i brzezinę bagienną. Kończy się nad brzegiem zarastającego jeziora. Początek ścieżki znajduje się w odległości 2,5 km od szosy asfaltowej.
Ścieżka „Perehod” - długość około 5 km. Początek ścieżki we wsi Pieszowola, za parkiem podworskim. Ścieżka prowadzi przez kompleks stawów. Wyposażona jest w ogrodzone miejsce do wypoczynku z zadaszeniem i parkingiem, a także wieżę widokową (w specjalny sposób zamaskowaną) i schron obserwacyjny. Ścieżka ma charakter ornitologiczny, najciekawsza jest w czasie przelotów ptaków wiosną i jesienią. Jej końcowy odcinek przechodzi przez wyspowy bór świerkowy będący na tym terenie rzadkością ekologiczną.
Ścieżka „Spławy” - długość około 3,5 km. Ścieżka wyposażona jest w kładkę i miejsca do wypoczynku z zadaszeniami. Prezentuje cenne zespoły leśne: brzezinę bagienną oraz ols, a także torfowisko przejściowe i różne typy łąk. Obecnie ze względu na swe położenie w pobliżu Muzeum PPN i atrakcyjny przebieg jest najczęściej odwiedzanym obiektem PPN.
Ścieżka „Żółwik” - długość około 0,5 km, przebiega przy muzeum PPN. Przeznaczona dla najmłodszych gości Parku. Przedstawia m.in. strukturę lasu, opisuje życie żółwia błotnego, prowadzi przez ośrodek rehabilitacji zwierząt (woliera, wybieg, oczko wodne).
Ścieżka rowerowa „Mietiułka” - długość 21 km. Początek we wsi Wytyczno. Na trasie miejsce pamięci narodowej (Pomnik bitwy pod Wytycznem), torfowisko wysokie Durne Bagno z wieżą widokową, półnaturalne łąki doliny rzeki Mietiułka, rozległy widok z Garbu Włodawskiego. Ścieżka obiega pętla kompleks stawów pieszowolskich i prowadzi do punktu wyjścia wzdłuż rzeki Mietiułka.
Ścieżki przyrodnicze wyposażone są w tablice informacyjne opisujące przyrodę trasy. Dodatkowo zwiedzanie Poleskiego Parku Narodowego ułatwiają materiały wydawnicze przygotowane dla poszczególnych tras.