Dobrzyca

Dobrzyca
Herb
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo wielkopolskie
Powierzchnia	1,62 km²
Ludność	około 3300
Nr kierunkowy	62
Kod pocztowy	63-330
Strona internetowa

Dobrzyca – miasto (ponownie od 1 stycznia 2014 r.) położone w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Dobrzyca. Znajduje się w południowej części województwa wielkopolskiego, na południowym zachodzie powiatu pleszewskiego - siedziba gminy Dobrzyca. Jest to druga największa miejscowość powiatu pod względem liczby ludności. Przez Dobrzycę przepływa rzeczka Potoka, która jest dopływem Lutynki. Położone na Wysoczyźnie Kaliskiej.Leży na skrzyżowaniu dróg powiatowych z Ostrowa Wlkp. do Jarocina i z Pleszewa do Krotoszyna i Koźmina Wlkp. Zabudowa o charakterze małomiasteczkowym, z czworobocznym rynkiem pośrodku, na którym stoi pomnik Stanisława Mikołajczyka z 1991 r.

Dojazd

W Dobrzycy krzyżują się drogi powiatowe Koźmin Wielkopolski - Pleszew oraz Raszków - Jarocin. Najprościej zatem dojechać do miejscowości jadąc jedną z tych tras.

Dobrzyca nie posiada obecnie połączeń kolejowych. Dojechać możemy korzystając z usług PKS lub miejskich linii autobusowych (np. MZK Ostrów Wielkopolski).

==

==

Wykopaliska archeologiczne świadczą o istnieniu osady już w czasach rzymskich.

Dobrzyca przyjęła nazwę od pierwszego właściciela Mikołaja Dobrzyckiego herbu Leszczyc, istnieje wpis do ksiąg ziemskich z 1327 r. Osada rozwijała się dzięki traktowi handlowemu biegnącemu z Koźmina do Kalisza. Prawa miejskie i herb otrzymała 16 maja 1440 r. od króla Władysława, zwanego później Warneńczykiem. Miasto w latach 1440–1934 i była wtedy niewielkim miasteczkiem rolniczym, liczącym mniej niż 1000 mieszkańców, w którym pracowali liczni rzemieślnicy np. młynarze, piekarze, rzeźnicy, olejarze, stolarze, cieśle, bednarze, kowale, garncarze, węglarze, kołodzieje, szewcy, sukiennicy, garbarze. Mieszkańcom pozwolono zakładać sady między Dobrzycą a młynem obok sadzawki. Zostali zwolnieni od wszelkiej pracy na rzecz dworu. Mieli również prawo użytkować dworskie pastwiska, zbierać chrust na opał i wycinać drewno budulcowe.W XVI w. pojawili się Bracia czescy. W XVII w., w czasie potopu szwedzkiego, miasto zostało zniszczone.Pod koniec XVIII w, nastąpiło ożywienie gospodarcze. Po pożarze w 1777 r. odbudowano miasto i nadano mu czytelny wyraz architektoniczny z czworobocznym rynkiem. W 1778 r. zbudowano istniejący do dziś kościół drewniany posiadający piękne, jednolite rokokowe wyposażenie wnętrza.Miasto organizowało 12 jarmarków w ciągu roku, przybywało również rzemieślników.W ręce polskie dobra dobrzyckie wróciły w 1890 r. Koniec XIX w. to okres, w którym na terenie Dobrzycy powstały pierwsze zakłady przemysłowe, np. mleczarnia, organizacje społeczno-kulturalne jak Koło Śpiewacze, także Kółko Rolnicze, bank ludowy, oraz Ochotnicza Straż Pożarna.Zbudowano Krotoszyńską Kolej Dojazdową Krotoszyn - Pleszew. Odcinek Krotoszyn - Dobrzyca otwarto 15 maja 1900, drugi Dobrzyca - Pleszew uruchomiono 10 lipca 1900 r. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Dobrzyca miała charakter ośrodka rzemieślniczo-usługowego. Działało Towarzystwo Przemysłowców. Z powodu zbyt małej ilości mieszkańców straciła prawa miejskie.

• Kościół pw. św. Tekli - położony tuż przy Rynku, parafialny, drewniany kościół pochodzi z 1778 roku (wzniesiony przez cieślę Antoniego Wilczerowicza), powiększony został następnie w 1834 roku. Wyposażenie wnętrza z lat 1780-1783 w rokokowym stylu, dłuta Franciszka Eytnera, w ołtarzu podziwiać możemy natomiast obrazy Augustyna Kierblewskiego z lat 1780-1782 i Gaetano Lapisa z 1756 roku.

• Zespół Pałacowo-Parkowy, pochodzący z końca XVIII w., ufundowany przez generała Augustyna Gorzeńskiego byłego adiutanta króla Stanisława Augusta i współtwórcy Konstytucji 3 Maja, a zaprojektowany przez architekta Stanisława Zawadzkiego, czołowego architekta epoki klasycyzmu w Polsce (twórcy m.in. wielkopolskich pałaców w Śmiełowie i Lubostroniu). Piętrowy pałac zbudowany jest z dwóch brył, ustawionych pod kątem prostym. Przypomina kształt węgielnicy masońskiej (ponieważ generał Gorzeński był masonem, wielkim mistrzem loży masońskiej) o wejściu poprzedzonym portykiem i dwóch parach kolumn toskańskich, umieszczonych na skrzyżowaniu skrzydeł. Wnętrze pałacu zachowało ozdobną stolarkę, sztukatorską dekorację i iluzjonistyczne malarskie dekoracje z około 1800 roku. Od 1 stycznia 2019 roku Zespół Pałacowo-Parkowy w Dobrzycy posiada status Pomnika Historii.

• Wokół pałacu rozciąga się park krajobrazowy z końca XVIII wieku z czterema stawami o pow. 10,5 ha. W tym parku o charakterze sentymentalno-romantycznym rośnie wiele starych drzew między innymi najstarszy w Polsce paklon (klon polny) oraz jeden z największych w Europie platanów. W parku znaleźć można budowle romantyczne z przełomu XVIII i XIX w.: oficyna z łamanym dachem typu krakowskiego, ośmiokolumnowy monopter, stojący na sztucznej wyspie na stawie, okrągła loża masońska, miniatura rzymskiego panteonu z kopułą i portykiem kolumnowym, sztuczna grota (ponoć wejście do podziemnego korytarza), stylizowana woliera z domkiem dla pawi.

Ale największą atrakcją jest platan klonolistny (Platanus x acerifolia Willd.; Platanus x hispanica Münchh.) rosnący blisko wejścia do dobrzyckiego parku, niemal naprzeciwko klasycystycznego pałacu, największy platan w Wielkopolsce, a drugi w kraju (po ponoć największym i w Europie, rosnącym Chojnie na Pomorzu Zachodnim). Mierzony w 1989 r. miał obwód 960 cm. Inne imponujące wymiary to wysokość 29 m i średnica korony 35 m. Według tradycji posadził go generał Gorzeński dla uczczenia Konstytucji 3 Maja, szczegółowe pomiary przesunęły jednak narodziny tego platana na 1735 r. Drzewo to jest zdrowe.

Platan to drzewo pochodzące z krajów o klimacie cieplejszym niż nasz – w naturze platany występują w Ameryce Północnej oraz w pasie od Europy południowo-wschodniej po Indie. Oprócz długowieczności, znacznych rozmiarów i wielkich liści najbardziej charakterystyczną jego cechą jest obfite łuszczenie się płatami cienkiej kory, dzięki czemu trudno to drzewo pomylić z innymi. U nas ok. 1700 r. zaaklimatyzował się tylko mieszaniec gatunków zachodniego i wschodniego, spotkać go można tylko w parkach i w miastach – to znaczy tam, gdzie drzewa pochodzi z nasadzeń. Ogrodnicy wybierali ten gatunek, gdyż uważali go za ciekawy, podnoszący walory widokowe. Ostatnio okazało się też, że nieźle znosi warunki miejskie i sąsiedztwo przemysłu, jest dość odporny na suszę i zanieczyszczenia atmosferyczne. Starsze okazy najlepiej wyglądają, gdy są posadzone pojedynczo przy obiektach architektury lub na dużych trawnikach.

W mieście oprócz drewnianego kościoła pałacu i parku zwracają także uwagę:

• kościół poewangelicki, późno klasycystyczny z lat 30. XIX w.), murowany,
• dawny zajazd z końca XVIII wieku z sienią przejazdową w Rynku (zajazd pocztowy) przy ul. Rynek 16
• ratusz miejski z przełomu lat 20. i 30. XX w.,
• Aleja Platanów (droga na Pleszew) – posadzona 1 kwietnia 2006 roku (z okazji rocznicy śmierci Jana Pawła II)

Najbliższe okolice

Przez Dobrzycę przebiega lokalny łącznik Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej. Oznaczony jest jako rowerowy szlak niebieski. Prowadzi z Twardowa przez Kotlin, Strzyżew, Dobrzycę do Pleszewa.

Zakupy

Gastronomia

Rozrywka

Noclegi

Kontakt